Trong tháng đầu tiên sau khi áp dụng thuế quan đối ứng, các chỉ số kinh tế vĩ mô của Việt Nam chưa cho thấy dấu hiệu căng thẳng đáng kể, với động lực tăng trưởng cơ bản phần lớn vẫn được duy trì. Chỉ số Sản xuất Công nghiệp (IIP) tăng 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 4 và tăng 8,4% trong 4 tháng đầu năm 2025, được dẫn dắt bởi sự mở rộng mạnh mẽ 10,1% trong ngành chế biến, chế tạo. Doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng 11,1% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 4 và 9,9% trong 4 tháng đầu năm 2025 – cao hơn nhiều so với mức tăng 8,6% của cùng kỳ năm ngoái – cho thấy nhu cầu trong nước vẫn khỏe mạnh bất chấp những biến động bên ngoài.

Tuy nhiên, một số dấu hiệu áp lực đã xuất hiện. Chỉ số PMI trong tháng 4 giảm mạnh xuống 45,6 từ mức 50,5 của tháng 3, cho thấy hoạt động sản xuất đang thu hẹp do đơn hàng mới và sản lượng giảm. Các doanh nghiệp xuất khẩu đã nhanh chóng đẩy mạnh giao hàng trước nguy cơ gián đoạn, làm tăng đột biến hoạt động thương mại. Tổng kim ngạch thương mại trong tháng 4 tăng 18,6% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó xuất khẩu tăng 19,1% và nhập khẩu tăng 18,1%. Trong 4 tháng đầu năm, xuất khẩu tăng 12,8%, tạo ra thặng dư thương mại 5,0 tỷ USD, phản ánh sức mạnh xuất khẩu tiếp tục được duy trì, nhưng cũng tiềm ẩn khả năng sụt giảm trong dữ liệu thương mại sau khi lượng hàng giao sớm giảm đi. Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 43,3 tỷ USD, tương đương 30% tổng kim ngạch xuất khẩu, cho thấy Việt Nam vẫn rất nhạy cảm với nhu cầu và rủi ro chính sách từ Mỹ. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn tích cực tham gia đàm phán thương mại với Mỹ và đã hoàn tất vòng đàm phán song phương đầu tiên. Các vòng đàm phán tiếp theo dự kiến diễn ra vào tháng 5 và tháng 6, tập trung vào các vấn đề như trung chuyển qua nước thứ ba và cam kết tăng nhập khẩu hàng hóa Mỹ.

Trước bối cảnh thương mại toàn cầu đang biến động, Việt Nam đang đẩy nhanh nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng nội địa, chủ yếu thông qua khu vực tư nhân. Nghị quyết 68 mới được ban hành nhằm nâng cao vai trò của khu vực này, hiện bao gồm hơn 940.000 doanh nghiệp đăng ký và năm triệu hộ kinh doanh cá thể. Khu vực này đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% thu ngân sách nhà nước và tạo việc làm cho khoảng 82% lực lượng lao động. Đến năm 2030, chính phủ đặt mục tiêu có ít nhất hai triệu doanh nghiệp đang hoạt động. Tốc độ tăng trưởng trung bình hằng năm kỳ vọng đạt 10–12%, nâng tỷ trọng đóng góp vào GDP lên 55–58%, thu ngân sách lên 35–40% và tỷ lệ việc làm lên 84–85%.

Nghị quyết mới đưa ra một chương trình chính sách toàn diện để hiện thực hóa các mục tiêu này. Đáng chú ý, nghị quyết bao gồm cam kết chính thức về việc phi hình sự hóa các hành vi vi phạm dân sự và kinh tế, đồng thời tăng cường quyền sở hữu tài sản – những yếu tố then chốt để củng cố niềm tin của doanh nghiệp và thúc đẩy đầu tư. Các ưu đãi cho đổi mới sáng tạo cũng được ưu tiên hàng đầu, trong đó doanh nghiệp được khấu trừ gấp đôi chi phí dành cho khoa học, công nghệ và R&D khỏi thu nhập chịu thuế. Các biện pháp hỗ trợ bổ sung bao gồm giảm thuế, lệ phí và chi phí thuê đất, cũng như mở rộng khả năng tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp tư nhân. Tổng thể, các cải cách này nhằm củng cố nội lực của nền kinh tế Việt Nam và giảm thiểu tác động từ các cú sốc bên ngoài, biến khu vực tư nhân thành động lực tăng trưởng bền vững và lâu dài trong bối cảnh bất ổn toàn cầu gia tăng. Việc thực hiện thành công nghị quyết sẽ phụ thuộc vào khả năng thực thi của bộ máy hành chính và năng lực của khu vực tư nhân trong việc hấp thụ các ưu đãi cải cách ở quy mô lớn.